Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας

ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΝΤΟ

Το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης βρέθηκε στην ευχάριστη θέση να διοργανώσει την περιοδική έκθεση με τίτλο «Απαγορευμένες απολαύσεις στο Έντο», που το κοινό μπόρεσε να επισκεφτεί από τις 8 Απριλίου 2014 έως τις 10 Ιουνίου 2014. Την επιμέλεια της έκθεσης είχε αναλάβει η Δέσποινα Ζερνιώτη, Διευθύντρια του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας.

H έκθεση περιελάμβανε 70 ιαπωνικά τυπώματα Ukiyo-e τα οποία εκτέθηκαν για πρώτη φορά στο Παρίσι το 2011 σε συνεργασία με το Maison de la Culture du Japon à Paris και το Sainsbury Institute for the Study of Japanese Arts and Cultures. Τα έργα, μοναδικά δείγματα της Ιαπωνικής τέχνης από τον 17ο ως τον 19ο αιώνα προέρχονται από τη συλλογή του ιδρυτή του Μουσείου Γρηγορίου Μάνου (1850-1928). Η έκθεση εμπλουτίστηκε από 3 ζωγραφικούς κυλίνδρους ιδιαίτερης αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας, οι οποίοι προέρχονται από ιδιωτική συλλογή.

Ο όρος Ukiyo-e, «εικόνες του ρέοντος κόσμου», αναφέρεται σε αναπαραστάσεις της καθημερινής ζωής και κυρίως σε σκηνές από τις συνοικίες των απολαύσεων του Έντο. Πλούσιοι πελάτες ανέθεταν σε καλλιτέχνες την παραγωγή έργων σε ζωγραφικούς κυλίνδρους (nikuhitsu), ενώ, ένα ευρύτερο κοινό απολάμβανε τις ξυλογραφίες κατά τη διάρκεια της περιόδου Έντο (1615-1868). Αυτές μπορούσαν να παραχθούν αρκετά φτηνά και σε μεγάλη ποσότητα ως ένα απλό αναμνηστικό. Τα πρώιμα τυπώματα ήταν ασπρόμαυρα, προερχόμενα από μία μόνο μήτρα. Μερικές φορές ήταν επιζωγραφισμένα, μία διαδικασία που ήταν ιδιαίτερα ακριβή. Κατά τη δεκαετία του 1740, χρησιμοποιήθηκαν επιπρόσθετες ξύλινες μήτρες για την εκτύπωση του ρόδινου και πράσινου χρώματος. Η τεχνική χρήσης πολλαπλών χρωμάτων στα τυπώματα τελειοποιήθηκε το 1765. Παρά τις σποραδικές προσπάθειες της κυβέρνησης για την ενδυνάμωση της λογοκρισίας, η τέχνη του Ukiyo-e έφτασε στην ακμή της στα τέλη του 18ου αιώνα. Τα θέματα που συναντάμε πιο συχνά είναι διάσημες καλλονές (bijin), αισθησιακές σκηνές (shunga) και γνωστοί ηθοποιοί του θεάτρου kabuki. Όλα προέρχονται από τις περιοχές των απολαύσεων του Έντο, όπου άνδρες όλων των τάξεων επισκέπτονται για να ξεφύγουν από την αυστηρή ιεραρχία της φεουδαρχικής κοινωνίας.

Ο όρος Bijinga, «εικόνες όμορφων γυναικών», αναφέρεται κυρίως σε πορτραίτα διάσημων σαγηνευτικών εταίρων, γκεϊσών και καλλονών με μοντέρνα χτενίσματα και κομψά ενδύματα. Ο Suzuki Harunobu (1725;-1770) γνώρισε τεράστια επιτυχία με τα εξαιρετικά λεπτομερή πορτραίτα του, χαριτωμένες φιγούρες και λεπτές καλλονές ντυμένες με πολύχρωμα κιμονό. Το έργο του Torii Kiyonaga (1752-1815) χαρακτηρίζεται από λεπτές γυναικείες μορφές που μοιάζουν απαγκιστρωμένες από το φυσικό τους τοπίο. Ο Kitagawa Utamaro († 1806) αφιέρωσε την καλλιτεχνική του ζωή στη μελέτη της γυναικείας ομορφιάς και τα γεμάτα ευαισθησία πορτραίτα του σε gros plan (οkubi-e) θεωρούνται ως οι καλύτερες και πιο υποβλητικές bijinga. Ο Utagawa Toyokuni (1769-1825) κατέκτησε τον κόσμο της bijin με εξαιρετική καθαρότητα, ενώ ο Utagawa Kuniyoshi (1797-1861) καλλιτέχνησε αξιόλογα έργα όμορφων γυναικών με τη χρήση ζωντανών χρωμάτων και εντυπωσιακών συνθέσεων.

Shunga, κυριολεκτικά «εικόνες της άνοιξης», είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για τα ερωτικά έργα ζωγραφικής, χαρακτικής και εικονογράφησης. Από το 12o αιώνα, οι ζωγραφικοί κύλινδροι shunga (emaki) καθιερώθηκαν ως μορφή τέχνης μεταξύ των τάξεων του ιερατείου, της αριστοκρατίας και των σαμουράι. Το 17ο αιώνα με την εξάπλωση των ξυλογραφιών, η ερωτική τέχνη έγινε ελεύθερα διαθέσιμη και δημοφιλής στις εμπορικές τάξεις της πόλης. Στα 1765 οι καλλιτέχνες εξέθεταν με κάθε λεπτομέρεια την ανατομία του ανθρώπινου σώματος, χωρίς καμιά σεμνότητα αλλά πάντα με ευαισθησία και καλό γούστο. Η συνοικία των απολαύσεων Yoshiwara υπήρξε η κύρια πηγή έμπνευσής τους. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η παραγωγή σταδιακά μειώθηκε και η τέχνη των shunga έγινε ταμπού. Τα τελευταία όμως χρόνια αναγνωρίζονται ως μια πολύτιμη μορφή Ιαπωνικής τέχνης.

Το διάσημο Ιαπωνικό θέατρο Kabuki ήταν επίσης ένα δημοφιλές θέμα των ξυλογραφιών. Τα τυπώματα που απεικόνιζαν ηθοποιούς (yakusha-e), φορώντας εντυπωσιακά κοστούμια και μακιγιάζ, προωθούσαν όχι μόνο τις θεατρικές παραγωγές αλλά και τους ίδιους τους ηθοποιούς. Κατά τη δεκαετία του 1760 ο Katsukawa Sunsho (1726-1792) ήταν ιδιαίτερα γνωστός για τον εκσυγχρονισμό της kabuki προσωπογραφίας. O Toshusai Sharaku, ένας από τους πιο μυστηριώδεις καλλιτέχνες στην ιστορία της ιαπωνικής τέχνης, εμφανίστηκε ξαφνικά το 1794 σχεδιάζοντας πορτραίτα ηθοποιών του θεάτρου kabuki σε σκούρο φόντο. Η σύντομη καριέρα του τελείωσε μόλις 10 μήνες αργότερα. Τα χαρακτικά του Sharaku απεικονίζουν με επαναστατικό τρόπο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ηθοποιού και τα στοιχεία του ρόλου του. Τέλος ο Utagawa Toyokuni (1769-1825) ήταν δημοφιλής για τα έργα του με ηθοποιούς, που ο ίδιος είδε να ερμηνεύουν πάνω στη σκηνή.

ΕΚΘΕΣΗ

08/04/2014 - 10/06/2014

Exhibitions | Museum of Asian Art Corfu
Η είσοδος της περιοδικής έκθεσης
Exhibitions | Museum of Asian Art Corfu
Άποψη της αίθουσας με τις εικόνες του θεάτρου
Exhibitions | Museum of Asian Art Corfu
Άποψη της αίθουσας με τις «εικόνες της άνοιξης» (shunga)
Exhibitions | Museum of Asian Art Corfu
Άποψη της αίθουσας με τις «εικόνες όμορφων γυναικών» (bijinga)
Logo | Museum of Asian Art Corfu

Δευτέρα έως Κυριακή: 08:00-20:00