Η ινδική χερσόνησος διαιρείται σε τρεις γεωγραφικές περιοχές. Η πρώτη, βόρεια, περιλαμβάνει την οροσειρά των Ιμαλαϊων που τη διασχίζει από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Η δεύτερη, στο κέντρο, περιλαμβάνει τις πεδιάδες των ποταμών Ινδού και Γάγγη και η τρίτη, νότια, το οροπέδιο του Ντέκαν.

Η Ινδία αποτέλεσε τη γενέτειρα του Ινδουισμού, του Βουδισμού, και του Τζαϊνισμού, θρησκευτικών αλλά κυρίως φιλοσοφικών συστημάτων που υπόσχονται τη σωτηρία μέσα από συγκεκριμένους τρόπους ζωής και αντίληψης του κόσμου.

Ο Ινδουισμός είναι κυρίαρχη θρησκεία της Ινδίας. Η μακρά ιστορική διαδρομή του Ινδουισμού, που οριοθετείται από το 500 π.Χ. ως το 1000 μ.Χ. ήταν η αιτία, ώστε, όταν μιλάμε για τη θρησκεία αυτή σήμερα, να μην εννοούμε ένα ενιαίο σύστημα πίστης, αλλά ένα σύνολο ποικίλων δοξασιών και παραδόσεων της Ινδίας, που αποδέχονται τα ιερά κείμενα των Βεδών και των Ουπανισάδων.

Στο πολυάριθμο ινδουιστικό πάνθεον, το οποίο περιλαμβάνει περίπου 33 εκατομμύρια θεότητες τη σπουδαιότερη θέση κατέχει ο Βισνού, που εκλαμβάνεται ως ο συντηρητής του κόσμου. Ο Βισνού συνδυάζεται με άλλες δύο θεότητες – εκείνες του Βράχμα ως δημιουργού και του Σίβα ως καταστροφέα. Και οι τρεις μαζί αποτελούν τη θεϊκή τριάδα, την Τριμούρτι. Ο Βισνού είναι ο υπέρτατος κύριος του σύμπαντος. Φέρει πολεμικό δίσκο (τσάκρα) και αχιβαδωτή τρομπέτα (σάνκα). Ιερό του ζώο είναι το μυθικό πλάσμα Γκαρούντα, και σύντροφός του η θεά της Τύχης, Λάκσμι. Η πανταχού παρουσία του επιτυγχάνεται μέσω των πολλαπλών ενσαρκώσεών του (αβατάρα), από τις οποίες οι πιο γνωστές είναι ο Ράμα, ήρωας του έπους Ραμαγιάνα, και ο Κρίσνα, ήρωας του ιερού ποιήματος Μαγκαβάνι Γκίτα. O Kρίσνα αποτελεί τη σημαντικότερη από τις ενσαρκώσεις του θεού Βισνού και λατρεύεται από πληθώρα ινδουιστών. Ο σαγηνευτικός ήχος της φλογέρας του, που μοιάζει με τη φωνή του, κάνει τους ανθρώπους να ξεχνούν τις καθημερινές ασχολίες και τους καλεί κοντά του. Ο Σίβα έχοντας ως αποστολή την καταστροφή αλλά και την εξ αρχής δημιουργία, εκφράζει την καταστρεπτική και συγχρόνως δημιουργική δύναμη του υπέρτατου όντος. Φέρει τρία μάτια και κρατά τρίαινα. Ιερό του ζώο είναι ο ταύρος Νάντι, και σύντροφός του η θεά Παρβάτι. Η παρουσία του αντικαθίσταται συχνά με το φαλλικό σύμβολο της γονιμότητας Shiva linga, ενώ ο χορός του ως Shiva nataraja συμβολίζει την αιώνια κίνηση του κόσμου.

Ο ερωτισμός αποτελεί μία βασική έννοια του ινδικού πολιτισμού. Αποτυπώνεται γλαφυρά σε διάφορα συγγράμματα, σε ερωτικά συμπλέγματα που περιτρέχουν τους ινδουιστικούς ναούς, καθώς και σε ξυλόγλυπτα που κοσμούν το εσωτερικό ναών ή άρματα των θεών (ράθας) σε λιτανείες. Η απεικόνιση του «μιθούνα» (ζεύγος σε ερωτικό εναγκαλισμό), θεωρείται ότι συμβολίζει την υπέρβαση του διαχωρισμού σε αρσενικό και θηλυκό, και την επανενσωμάτωση στο αρχέγονο – Απόλυτο. Ωστόσο οι ερωτικές στάσεις έχουν πολύπλοκο νόημα που δεν έχει μέχρι σήμερα αποσαφηνιστεί.

O Τζαϊνισμός αποτελεί μία ιδιόμορφη θρησκευτικο-φιλοσοφική διδασκαλία. Εισηγητής της θεωρείται ο «Μαχαβίρα», δηλαδή ο Μεγάλος Ήρωας, τίτλος που αποδίδεται στον Βαρνταμάνα Γκιαναταπούτρα, ο οποίος έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ. και, σύμφωνα με την παράδοση, διαδέχτηκε 23 προφήτες, τους Τιρθάνκαρας ή Τζίνας. Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Τζαϊνισμού, ο κόσμος περιλαμβάνει δύο τύπους οντοτήτων: την ψυχή (τζίβα) και την ύλη (ατζίβα). Απώτερος σκοπός της ψυχής είναι η αποδέσμευσή της από την ύλη, και η απελευθέρωσή της, χωρίς, όμως, να χάσει την προσωπική ταυτότητα και αυτοσυνειδησία της. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί μόνο με αυστηρό ασκητισμό και διαλογισμό. Ιδιαίτερα αξιόλογοι είναι οι μικροί λατρευτικοί βωμοί από ορείχαλκο. Στο κέντρο απεικονίζεται ο Τζίνα και γύρω τα σύμβολά του. Οι μορφές αποδίδονται αφαιρετικά, καθώς τα περισσότερα έργα γίνονται με τη χρήση μήτρας.

Ο Βουδισμός δεν είναι απλά μία θρησκεία αλλά κυρίως φιλοσοφία και στάση ζωής. Ιδρυτής του υπήρξε ο Ινδός πρίγκιπας Σιντάρτα Γκοτάμα, που έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ. Αφού περιπλανήθηκε για να βρει λύση στα δεινά της ανθρώπινης ύπαρξης, βίωσε τη φώτιση, που συνίσταται στη συνειδητοποίηση της ψευδαίσθησης της πραγματικότητας, και στην υπέρβαση της ατομικής ύπαρξης του «εγώ», και έγινε Βούδας, δηλαδή «αφυπνισμένος, φωτισμένος». Συνεπώς η λέξη «Βούδας» δεν αναφέρεται μόνο στο συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο και τη διδασκαλία του, αλλά και σε κάθε ον που κατακτά την πνευματική αφύπνιση και τη θεία φώτιση. Πυρήνας της βουδιστικής διδασκαλίας είναι η σωτηρία από την ανθρώπινη δυστυχία και τον κύκλο των μετενσαρκώσεων που πρεσβεύει ο Ινδουισμός. Βασικές παράμετροι είναι η πίστη στη μετεμψύχωση, η αποκήρυξη και περιφρόνηση των εγκοσμίων, καθώς και η αγάπη, η συμπόνια και ο σεβασμός προς όλα τα έμβια όντα.