Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΑΣ

ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΕΧΝΗΣ ΤΗΣ ΝΑ ΑΣΙΑΣ
-3.000
-3.000

3000-1800 π.Χ.

Οι πρώτες ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στην Ινδία ανάγονται στα προϊστορικά χρόνια. Οι πρώτοι συστηματικά οργανωμένοι οικισμοί γνωστοί ως «Πολιτισμός της κοιλάδας του Ινδού ή της Χαράππα» έκαναν την εμφάνισή τους στις όχθες του Ινδού ποταμού από το 3000 ως το 1800 π.Χ.
-1.800
-1.800

1800-6ος αι. π.Χ.

Γύρω στο 1800 π.Χ. νομαδικές φυλές των Αρίων άρχισαν να εισβάλουν στην Πενταποταμία (Punjab) από την κεντρική Ασία, από όπου μέχρι τον 6ο π.Χ. αιώνα θα εγκατασταθούν σε όλη την πεδιάδα του Ινδού. Οι Άριοι αντικατέστησαν τον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού ποταμού, διαστρωμάτωσαν την ινδική κοινωνία σε κάστες ή τάξεις και συνέθεσαν τα ιερά κείμενα του Ινδουισμού, τις Βέδες και Ουπανισάδες.
-600
-600

6ος-4ος αι. π.Χ.

Τον 6ο π.Χ. αι. γεννήθηκαν στην Ινδία ο Βούδας και ο Τζίνα, οι ιδρυτές του Βουδισμού και του Τζαϊνισμού αντίστοιχα. Από τον 6ο αιώνα έως τον 4ο αιώνα π.Χ. δύο μεγάλες δυτικές ηγετικές μορφές, ο Πέρσης Δαρείος το 518 π.Χ. και ο Μέγας Αλέξανδρος το 327 – 325 π.Χ., εισχωρούν στην Ινδία συμβάλλοντας στη διαμόρφωση του πολιτισμού της.
-400
-400

4ος - 1ος αι. π.Χ.

Το 320 π.Χ. ιδρύεται η πρώτη ινδική αυτοκρατορία από τη δυναστεία των Μαουρίγια με πρωτεύουσα τη σημερινή Πάτνα. Κατά τη βασιλεία του Ασόκα (272 – 231 π.Χ.) εμφανίστηκε για πρώτη φορά μνημειακή τέχνη σε λίθο. Κατά την περίοδο των Μαουρίγια, ο Έλληνας μονάρχης της Βακτριανής Δημήτριος εισέβαλε στα βορειοδυτικά της Ινδίας καταλαμβάνοντας πολλές περιοχές. Το έργο του συνέχισε ο στρατηγός Απολλόδωτος και ιδίως ο Μένανδρος (γνωστός στους Ινδούς με το όνομα Milinda) ο οποίος και προσηλυτίστηκε στο Βουδδισμό. Κατά την εποχή αυτή πραγματοποιήθηκε η σύνθεση του Βουδδισμού και της ελληνικής γλυπτικής προαναγγέλλοντας την ελληνοβουδδιστική τέχνη της Γκαντάρα.
-100
-100

1ος - 3ος αι. μ.Χ.

Κατά τον 1ο – 3ο αιώνα μ.Χ. στη βόρεια Ινδία κυριάρχησαν οι Κουσάν, μία νομαδική φυλή από τα κινέζικα βορειοδυτικά σύνορα. Οι Κουσάν, φορείς της νομαδικής τέχνης της κεντρικής Ασίας, αφομοίωσαν τη βακτριανή - ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και δημιούργησαν δύο τελείως διαφορετικούς εικονογραφικούς τύπους του Βούδα: τον εξελληνισμένο τύπο της Γκαντάρα και το γηγενή τύπο της Ματούρα. Την ίδια εποχή ο ινδικός νότος ήταν διαιρεμένος σε διάφορα φεουδαρχικά κρατίδια.
300
300

4ος – 6ος αι. μ.Χ.

Η περίοδος ανάμεσα στον 4ο και 6ο αιώνα μ.Χ. κατά την οποία επικράτησε η αυτοκρατορία των Γκούπτα θεωρείται η «χρυσή εποχή» του ινδικού πολιτισμού. Η λογοτεχνία, τα μαθηματικά, η αστρονομία και η ιατρική γνώρισαν εκείνη την περίοδο μεγάλη ακμή.
Η βουδιστική γλυπτική των Γκούπτα αποτέλεσε πρότυπο για τους καλλιτέχνες σε ολόκληρο το βουδιστικό κόσμο, ενώ στα χρόνια της ίδιας δυναστείας διαμορφώθηκε η δομή του ινδουιστικού ναού.
600
600

7ος -12ος αι. μ.Χ.

Από τον 7ο ως τον 12ο αιώνα μ.Χ. ακολουθεί ο «ινδικός μεσαίωνας», τον οποίο χαρακτηρίζει η επικράτηση φεουδαλικού καθεστώτος και η δημιουργία πολλών τοπικών βασιλείων σε ολόκληρη την ινδική χερσόνησο. Τα βασίλεια αυτά αφενός επέφεραν πολιτική αστάθεια και αφετέρου ανέπτυξαν αυτόνομες καλλιτεχνικές τεχνοτροπίες, διατηρώντας ωστόσο ως κύριο πρότυπο την τέχνη των Γκούπτα. Αυτήν την περίοδο παράκμασε ο Βουδδισμός και επικράτησε οριστικά ο Ινδουισμός. Η κυριαρχία του ινδουιστικού πανθέου εκφράζεται έντονα στην κεντρική Ινδία, όπου ανεγέρθηκαν εντυπωσιακοί ναοί με ερωτικά γλυπτά σε ολόκληρη την εξωτερική τους επιφάνεια. Ιδιαίτερα γνωστοί είναι οι ναοί στο Κατζουράχο.
1.200
1.200

12ος - 16ος αι. μ.Χ.

Η παρακμή των μεσαιωνικών βασιλείων και κυρίως της δυναστείας των Γκουρτζάρα-Πρατιχάρ, μίας από τις σπουδαιότερες στη βόρεια Ινδία, άνοιξε το δρόμο στους Μουσουλμάνους, που κατέλαβαν το Δελχί το 1193 και δημιούργησαν το Σουλτανάτο του Δελχί (1193-1526μ.Χ.). Στα τέλη του 14ου και κατά τον 15ο αιώνα έγιναν διάφορες επιδρομές στην Ινδία από τα βόρεια σύνορα. Μεταξύ αυτών και του Ταμερλάνου (Τιμούρ) που αποσταθεροποίησαν την ηγεμονία του Σουλτανάτου και επέτρεψαν την ισχυροποίηση ινδικών βασιλείων στο νότο. Tο 1498 ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα έφτασε στην νότια Ινδία, και το 1510 η Γκόα ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα του πορτογαλικού ινδικού κράτους. Η εγκατάσταση αυτή θα αποτελέσει τον πρόδρομο της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας και κυρίως της βρετανικής.
1600 - 1947
1600 - 1947

16ος αι. – 1947

Το 16ο αιώνα αρχίζει η ηγεμονία του Μογγόλου Μπαμπούρ. Κατά την περίοδο της Μογγολικής Αυτοκρατορίας (1526-1858) στην Ινδία αναπτύχθηκαν η ζωγραφική και η ταφική μνημειακή αρχιτεκτονική με αποκορύφωμα το Ταζ Μαχάλ (1631-1643). Η επικράτηση των Μογγόλων οδήγησε μεγάλο τμήμα του ινδικού πληθυσμού να ασπαστεί σταδιακά το Μουσουλμανισμό, ενώ στο νότο διαδόθηκε ο Χριστιανισμός από Πορτογάλους ιεραπό- στολους. Ιδιαίτερα έντονη ήταν η δραστηριότητα της Βρετανικής Εμπορικής Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών και γενικότε- ρα η βρετανική αποικιοκρατική παρουσία μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα. Το 1947 οι Βρετανοί παρέδωσαν την εξουσία στον πρώτο πρωθυπουργό της Ινδίας, τον Τζαβάχαρλαλ Νεχρού, και στον αντίστοιχο πρωθυπουργό του Πακιστάν, τον Μοχάμεντ Αλί Τζινάχ.

ΙΝΔΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ

Η ινδική χερσόνησος διαιρείται σε τρεις γεωγραφικές περιοχές. Η πρώτη, βόρεια, περιλαμβάνει την οροσειρά των Ιμαλαϊων που τη διασχίζει από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Η δεύτερη, στο κέντρο, περιλαμβάνει τις πεδιάδες των ποταμών Ινδού και Γάγγη και η τρίτη, νότια, το οροπέδιο του Ντέκαν.

Η Ινδία αποτέλεσε τη γενέτειρα του Ινδουισμού, του Βουδισμού, και του Τζαϊνισμού, θρησκευτικών αλλά κυρίως φιλοσοφικών συστημάτων που υπόσχονται τη σωτηρία μέσα από συγκεκριμένους τρόπους ζωής και αντίληψης του κόσμου.

ΙΝΔΟΥΙΣΜΟΣ

Ο Ινδουισμός είναι κυρίαρχη θρησκεία της Ινδίας. Η μακρά ιστορική διαδρομή του Ινδουισμού, που οριοθετείται από το 500 π.Χ. ως το 1000 μ.Χ. ήταν η αιτία, ώστε, όταν μιλάμε για τη θρησκεία αυτή σήμερα, να μην εννοούμε ένα ενιαίο σύστημα πίστης, αλλά ένα σύνολο ποικίλων δοξασιών και παραδόσεων της Ινδίας, που αποδέχονται τα ιερά κείμενα των Βεδών και των Ουπανισάδων.

ΠΟΛΥΑΡΙΘΜΟ ΙΝΔΟΥΙΣΤΙΚΟ ΠΑΝΘΕΟΝ

Στο πολυάριθμο ινδουιστικό πάνθεον, το οποίο περιλαμβάνει περίπου 33 εκατομμύρια θεότητες τη σπουδαιότερη θέση κατέχει ο Βισνού, που εκλαμβάνεται ως ο συντηρητής του κόσμου. Ο Βισνού συνδυάζεται με άλλες δύο θεότητες – εκείνες του Βράχμα ως δημιουργού και του Σίβα ως καταστροφέα. Και οι τρεις μαζί αποτελούν τη θεϊκή τριάδα, την Τριμούρτι. Ο Βισνού είναι ο υπέρτατος κύριος του σύμπαντος. Φέρει πολεμικό δίσκο (τσάκρα) και αχιβαδωτή τρομπέτα (σάνκα). Ιερό του ζώο είναι το μυθικό πλάσμα Γκαρούντα, και σύντροφός του η θεά της Τύχης, Λάκσμι. Η πανταχού παρουσία του επιτυγχάνεται μέσω των πολλαπλών ενσαρκώσεών του (αβατάρα), από τις οποίες οι πιο γνωστές είναι ο Ράμα, ήρωας του έπους Ραμαγιάνα, και ο Κρίσνα, ήρωας του ιερού ποιήματος Μαγκαβάνι Γκίτα. O Kρίσνα αποτελεί τη σημαντικότερη από τις ενσαρκώσεις του θεού Βισνού και λατρεύεται από πληθώρα ινδουιστών. Ο σαγηνευτικός ήχος της φλογέρας του, που μοιάζει με τη φωνή του, κάνει τους ανθρώπους να ξεχνούν τις καθημερινές ασχολίες και τους καλεί κοντά του. Ο Σίβα έχοντας ως αποστολή την καταστροφή αλλά και την εξ αρχής δημιουργία, εκφράζει την καταστρεπτική και συγχρόνως δημιουργική δύναμη του υπέρτατου όντος. Φέρει τρία μάτια και κρατά τρίαινα. Ιερό του ζώο είναι ο ταύρος Νάντι, και σύντροφός του η θεά Παρβάτι. Η παρουσία του αντικαθίσταται συχνά με το φαλλικό σύμβολο της γονιμότητας Shiva linga, ενώ ο χορός του ως Shiva nataraja συμβολίζει την αιώνια κίνηση του κόσμου.

ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ

Ο ερωτισμός αποτελεί μία βασική έννοια του ινδικού πολιτισμού. Αποτυπώνεται γλαφυρά σε διάφορα συγγράμματα, σε ερωτικά συμπλέγματα που περιτρέχουν τους ινδουιστικούς ναούς, καθώς και σε ξυλόγλυπτα που κοσμούν το εσωτερικό ναών ή άρματα των θεών (ράθας) σε λιτανείες. Η απεικόνιση του «μιθούνα» (ζεύγος σε ερωτικό εναγκαλισμό), θεωρείται ότι συμβολίζει την υπέρβαση του διαχωρισμού σε αρσενικό και θηλυκό, και την επανενσωμάτωση στο αρχέγονο – Απόλυτο. Ωστόσο οι ερωτικές στάσεις έχουν πολύπλοκο νόημα που δεν έχει μέχρι σήμερα αποσαφηνιστεί.

ΤΖΑΪΝΙΣΜΟΣ

O Τζαϊνισμός αποτελεί μία ιδιόμορφη θρησκευτικο-φιλοσοφική διδασκαλία. Εισηγητής της θεωρείται ο «Μαχαβίρα», δηλαδή ο Μεγάλος Ήρωας, τίτλος που αποδίδεται στον Βαρνταμάνα Γκιαναταπούτρα, ο οποίος έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ. και, σύμφωνα με την παράδοση, διαδέχτηκε 23 προφήτες, τους Τιρθάνκαρας ή Τζίνας. Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Τζαϊνισμού, ο κόσμος περιλαμβάνει δύο τύπους οντοτήτων: την ψυχή (τζίβα) και την ύλη (ατζίβα). Απώτερος σκοπός της ψυχής είναι η αποδέσμευσή της από την ύλη, και η απελευθέρωσή της, χωρίς, όμως, να χάσει την προσωπική ταυτότητα και αυτοσυνειδησία της. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί μόνο με αυστηρό ασκητισμό και διαλογισμό. Ιδιαίτερα αξιόλογοι είναι οι μικροί λατρευτικοί βωμοί από ορείχαλκο. Στο κέντρο απεικονίζεται ο Τζίνα και γύρω τα σύμβολά του. Οι μορφές αποδίδονται αφαιρετικά, καθώς τα περισσότερα έργα γίνονται με τη χρήση μήτρας.

ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ

Ο Βουδισμός δεν είναι απλά μία θρησκεία αλλά κυρίως φιλοσοφία και στάση ζωής. Ιδρυτής του υπήρξε ο Ινδός πρίγκιπας Σιντάρτα Γκοτάμα, που έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ. Αφού περιπλανήθηκε για να βρει λύση στα δεινά της ανθρώπινης ύπαρξης, βίωσε τη φώτιση, που συνίσταται στη συνειδητοποίηση της ψευδαίσθησης της πραγματικότητας, και στην υπέρβαση της ατομικής ύπαρξης του «εγώ», και έγινε Βούδας, δηλαδή «αφυπνισμένος, φωτισμένος». Συνεπώς η λέξη «Βούδας» δεν αναφέρεται μόνο στο συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο και τη διδασκαλία του, αλλά και σε κάθε ον που κατακτά την πνευματική αφύπνιση και τη θεία φώτιση. Πυρήνας της βουδιστικής διδασκαλίας είναι η σωτηρία από την ανθρώπινη δυστυχία και τον κύκλο των μετενσαρκώσεων που πρεσβεύει ο Ινδουισμός. Βασικές παράμετροι είναι η πίστη στη μετεμψύχωση, η αποκήρυξη και περιφρόνηση των εγκοσμίων, καθώς και η αγάπη, η συμπόνια και ο σεβασμός προς όλα τα έμβια όντα.

ΒΟΥΔΑΣ ΣΕ ΠΑΓΩΝΙ
Nepal, Tibet & SE Asian Art Collection | Museum of Asian Art Corfu
Ορείχαλκος. 17ος αι. μ.Χ. Βεγγάλη.
ΚΡΙΣΝΑ
Nepal, Tibet & SE Asian Art Collection | Museum of Asian Art Corfu
Ορείχαλκος. 17ος αι. μ.X. Βεγγάλη.
ΙΝΔΟΥΙΣΤΙΚΟ ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΟ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΠΟΜΠΙΚΟ ΑΡΜΑ
Nepal, Tibet & SE Asian Art Collection | Museum of Asian Art Corfu
17ος -18ος αι. μ.Χ. Νότια Ινδία.
ΘΕΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΙΑΚΟΣΜΟ ΙΝΔΟΥΙΣΤΙΚΟΥ ΝΑΟΥ
Nepal, Tibet & SE Asian Art Collection | Museum of Asian Art Corfu
Λίθος. 11ος αι. μ.Χ. Ινδία.
Logo | Museum of Asian Art Corfu

Monday, Wednesday-Sunday: 08.30-15:30 Tuesday: Closed

Δευτέρα, Τετάρτη έως Κυριακή: 08:30-15:30 Τρίτη: Κλειστό